Inwestorzy budujący dom zazwyczaj orientują się, jak istotnym elementem jest właściwa izolacja termiczna ścian. Jednak nie mniejsze znaczenie będzie mieć prawidłowe ocieplenie dachu oraz poddasza, gdyż to właśnie przez taką przestrzeń ucieka nawet 10 do 25 procent ciepła.
Poddasza użytkowe to element konstrukcji, który najłatwiej jest popsuć, ponieważ wystarczy użyć niewłaściwego schematu warstw izolacyjnych, nieodpowiednio je naciągnąć, czy też nie zastosować odpowiedniej paroizolacji, a wówczas takie poddasze będzie narażone na wilgoć, a zatem na rozwój grzybów, pleśni, a ostatecznie na przegnicie więźby (drewnianej konstrukcji dachu).
Można jednak w prosty sposób ustrzec się przed takimi konsekwencjami, które wiążą się z ogromnymi kosztami podczas wymiany ocieplenia poddasza, czy nawet samej więźby. Musimy po prostu zastosować właściwe ocieplenie, które wykona fachowa ekipa montażowa.
Jaki materiał na ocieplenie poddasza?
Zanim zdecydujemy się na wybór materiału do izolacji poddasza, musimy wziąć pod uwagę pewne warunki, które powinien on spełniać. Mianowicie musi szczelnie wypełnić przestrzeń między więźbą dachową, a do tego również narożniki oraz załamania, gdyż w przeciwnym razie, jakość wykonanego ocieplenia gwałtownie się obniży, ponieważ każda szczelina będzie ujściem dla ciepła. Według Tomasza Kwiatkowskiego, który jest doradcą technicznym Rockwool Polska takie zjawisko będzie możliwe, gdy zastosujemy wiotkie maty, bądź też płyty z twardych materiałów. Twardy materiał jest zbyt mało elastyczny, by można nim było szczelnie wypełnić przestrzeń między krokwiami, a także połączyć takie płyty ze sobą, by nie tworzyły się między nimi szczeliny. Najlepszy może się wobec tego okazać taki materiał, który będzie się rozwarstwiał, pozostając przy tym sprężystym, gdyż wówczas uda się dokładnie wypełnić każdą przestrzeń, a płyty będą ściśle ze sobą połączone. W ten sposób uzyskamy wysoką jakość ciepłego i energooszczędnego poddasza, a zastosowany materiał zachowa swój kształt oraz wymiary przez wiele lat.
Jaka powinna być grubość izolacji?
Kiedy zechcemy zainwestować w ocieplenie poddasza, musimy zwrócić uwagę na jego jakość, jak i na grubość takiej izolacji, a zalecana warstwa ocieplenia poddasza, by było ono energooszczędne to 25 do 30 (cm). Uwzględniając duże koszty takiej inwestycji, ocieplenie wykonywane jest do wysokości krokwi, jednak gdy zwiększymy jej grubość o 10cm osiągniemy tym samym nawet 40 procentowe zwiększenie izolacyjności. Tomasz Kwiatkowski jest przekonany, że to najlepszy sposób, by przez kolejne lata zaoszczędzić wiele środków finansowych na eksploatacji budynku. Za najlepsze uważa się ocieplenie dwuwarstwowe z wełny mineralnej, gdyż poprzez taką izolację uzyskamy naprawdę energooszczędne poddasze, którego ocieplenie będzie wynosić 30cm i będzie ono dobrze zabezpieczone na wypadek szkodliwych mostków technicznych.
Izolacja termiczna oraz akustyczna i jej korzyści
Jak się przekonamy dobrze wykonane ocieplenie poddasza, ma wiele zalet poza samą skuteczną izolacją – wełna mineralna Rockwool ze względu na swoją włóknistą strukturę doskonale będzie tłumić dźwięk. Jest to wynikiem pochłonięcia energii akustycznej poprzez warstwę skalną wełny, a następnie taka energia ulega rozproszeniu, co przyczynia się do skutecznego wyciszania wszelkich hałasów, jak bębniącego deszczu, który może być szczególnie uciążliwy, zwłaszcza, jeśli dach jest pokryty blachą. Tomasz Kwiatkowski zauważył, że dźwięki odbijają się od gładkich i twardych powierzchni, powodując pogłos, który nie zawsze jest łatwo stłumić za pomocą każdego materiału izolacyjnego. Ponadto szklana wełna jest ogniotrwała – jest to jedyny materiał izolacyjny, który ma najwyższą klasę reakcji na ogień A1. Jest to bardzo dobra wiadomość, ponieważ dach zazwyczaj opiera się na więźbie, czyli konstrukcji wykonanej z drewna, toteż w razie pożaru wełna skalna będzie mieć ogromne znaczenie, szczególnie w przypadku układu dwuwarstwowego ocieplenia. Taki układ osłania elementy konstrukcyjne z trzech stron (krokwie, jętki, kleszcze) od wewnątrz. Tworzy się wówczas bariera ogniowa, gdy wystąpi pożar, która zapobiega dalszemu rozprzestrzenianiu się ognia w pomieszczeniu.
Wykonanie ocieplenia przy pomocy wełny mineralnej Rockwool
Izolacja jest wykonywana dwuwarstwowo, gdyż należy uwzględnić wysokość krokwi (przeważnie 16cm), jak również zalecaną grubość izolacji w energooszczędnym poddaszu (25-30cm) . W ten sposób uda się zminimalizować wpływ mostków liniowych ( krokwi). Uda nam się wyróżnić dwa rozwiązania izolacji – poddasze typu nieszczelnego oraz szczelnego dla pary wodnej. Różnicuje się je ze względu na sposób, w jaki odprowadzana jest para wodna, którą wytwarzamy w mieszkaniu i jaka przenika do pomieszczeń.
Poddasze użytkowe typu nieszczelnego dla pary wodnej
Może ono występować wówczas, gdy folia wiatroizolacyjna (membrana), którą zamieszcza się na krokwiach, będzie wykazywać wysoką paro przepuszczalność (przekraczając 600-800 g/m2/dobę lub Sd<0,03 m). Tutaj para wodna jest odprowadzana za pomocą szczeliny, która występuje między membraną a pokryciem dachowym. W przypadku takiego poddasza zawsze wykonuje się szczelinę wentylacyjną, gdzie grubość kontrłaty powinna wynosić 2–3 cm nad membraną a pod dachowym pokryciem. Konieczne jest również wykonanie wlotu powietrza do szczeliny nad rynną przez tzw. wróblówkę, jak i wylotu w kalenicy poprzez tzw. szczotkę w gąsiorze. Pierwsza warstwa ocieplenia znajduje się między krokwiami, a jej grubość powinna być o 1-2cm mniejsza od wysokości krokwi.
W ten sposób można uniknąć wypchania membrany w kierunku pokrycia (zatem np. wys. krokwi to 16cm, a grubość ocieplenia to 15cm). Druga warstwa ocieplenia znajduje się pod krokwiami, między podwieszonym rusztem i w tym przypadku jej grubość będzie stanowić różnicę między łączną grubością energooszczędnego ocieplenia poddasza a przyjętą przez nas grubością pierwszej warstwy. Poddasze użytkowe typu szczelnego dla pary wodnej Będzie ono miało miejsce wtedy, gdy pokrycie dachowe, np. papa, będzie znajdować się na pełnym deskowaniu lub wtedy, gdy na krokwiach zamontowana będzie folia wiatroizolacyjna wstępnego krycia, która będzie wykazywać niską paroprzepuszczalność (do 600 g/m2/dobę lub Sd> 0,03 m). Tutaj para wodna jest odprowadzana poprzez szczelinę między ociepleniem a pełnym deskowaniem, bądź też folią wstępnego krycia.
W przypadku zastosowania takiego poddasza, zawsze należy wykonać szczelinę wentylacyjną, które grubość powinna wynosić 3-6cm i znajdować się pomiędzy ociepleniem a pełnym deskowaniem lub folią wstępnego krycia. Ponadto należy wykonać trójkątny ruszt ze sznurka, który powinien znaleźć się poniżej membrany lub deskowania, co spowoduje, że szczelina nie zostanie zatkana przez materiał izolacyjny. Konieczne są również wloty powietrza – pod okapem oraz w kalenicy.
Pierwsza warstwa ocieplenia znajduje się między krokwiami i jej grubość musi być o 3-6cm mniejsza niż wysokość krowki, co pozwoli na uzyskanie odpowiedniej szczeliny wentylacyjnej. (jeśli wysokość krokwi to 16cm, wówczas grubość ocieplenia to 12cm).
grubość ocieplenia: I warstwa – między krokwiami
Druga warstwa ocieplenia znajduje się pod krokwiami i pomiędzy podwieszonym rusztem, a jej grubość będzie różnicą pomiędzy całą grubością energooszczędnego ocieplenia poddasza oraz przyjętą grubością warstwy pierwszej.
Jak poprawnie wykonać ocieplenie poddasza (typ nieszczelny pary wodnej) – wyjaśnienie krok po kroku
1. Pomiar rozstawu krokwi
Musimy dokonać precyzyjnego pomiaru odległości pomiędzy krokwiami w świetle, by dzięki temu móc przyciąć wybrany produkt (Toprock lub Megarock) na odpowiedni wymiar.
2. Dopasowanie płyty z wełny mineralnej
Odmierzamy odcinki wełny (Toprock lub Megarock), by były one o 2cm szersze aniżeli odległość między krokwiami w świetle. W ten sposób wełna będzie mogła się samodzielnie utrzymać między krokwiami bez wspierającego dla niej mocowania.
3. Układanie pierwszej warstwy ocieplenia między krokwiami
Materiał izolacyjny układa się na wcisk między krokwiami z uwzględnieniem szczelnego przylegania ocieplenia do siebie oraz do elementów konstrukcji poddasza. Musimy przy tym uważać, by przez przypadek nie wypchnąć na zewnątrz membrany dachowej. Ze względu na to, iż jest to poddasze szczelne dla pary wodnej, należy pozostawić szczelinę wentylacyjną, grubą na 3-6cm. Następnie układamy płyty (Toprock lub Megarock), które powinny być szersze o 2cm od rozstawu krokwi. Musimy je tak ułożyć stroną oznaczoną do wewnątrz pomieszczenia.
4. Montaż rusztu stalowego
Ruszt stalowy to konstrukcja zbudowana z wieszaków do poddaszy z możliwością regulacji wysokości, które są w kształcie litery U i profil typu C i biegnących prostopadle do krokwi. Należy zamontować wieszaki do krokwi, a potem przykręcić do nich profile nośne. Aby podnieść skuteczność izolacyjności poddasza, warto pozostałe resztki wełny (które powstały po docinaniu płyt) umieścić w listwach rusztu, gdyż w ten sposób będą stanowić podparcie wełny pierwszej warstwy, zapewniając tym samym ciągłość ocieplenia warstwy drugiej.
5. Układanie drugiej warstwy ocieplenia pod krokwiami
Druga warstwa izolacji służy do zlikwidowania liniowych mostków termicznych, które pochodzą od drewnianych elementów więźby – krokwi. Układamy drugą warstwę ocieplenia płyt (Rockmin lub płyt Superrock) pod krokwiami – między listwami podwieszonego rusztu. Ta warstwa ocieplenia pozwala na rozprowadzenie na zewnątrz listew przewodów instalacji elektrycznej, które będą zabezpieczone rurkami.
6. Montaż okładziny, połaci, stropu nad poddaszem oraz paroizolacji (wg potrzeb)
Folię paroizolacyjną stosuje się tylko w kuchni, łazience oraz WC, czyli w pomieszczeniach wilgotnych. Układa się ją na zakład od wewnętrznej stronny poddasza, mocując taśmą dwustronnie klejącą do spodu profili stalowych – pod ociepleniem. W suchych pomieszczeniach, czyli w sypialni oraz na korytarzu, przykręcamy do rusztu warstwę wykończeniową – płyty kartonowo-gipsowe, bądź też panele.
