Pompa ciepła działa na zasadzie podobnej do lodówki lub też klimatyzacji. Zasada funkcjonowania urządzenia opiera się na zasadzie termodynamiki, stanowiącej o kwestii przenoszenia energii cieplnej z dolnego do górnego źródła ciepła. Energia cieplna pobierana z dolnego źródła ciepła jest przekazywana do czynnika chłodniczego, zamkniętego w szczelnym obiegu. W celu oddania zgromadzonej w nim energii do wody w układzie hydraulicznym, czynnik chłodniczy ulega sprężeniu i skropleniu. W taki sposób ciepło jest przekazywane do systemu ogrzewania i zbiornika na ciepłą wodę użytkową.
Na jakiej zasadzie działa pompa ciepła?
Pompa ciepła działa na zasadzie podobnej do lodówki lub też klimatyzacji. Zasada funkcjonowania urządzenia opiera się na zasadzie termodynamiki, stanowiącej o kwestii przenoszenia energii cieplnej z dolnego do górnego źródła ciepła. Rolę dolnego źródła ciepła w urządzeniach tego typu pełni w zależności od rodzaju pompy:
- powietrze atmosferyczne – należy pamiętać, że jego temperatura ulega zmianom na przestrzeni dnia, a tym bardziej całego sezonu, co powoduje zmienność sprawności energetycznej urządzenia.
- solanka lub glikol – są nimi najczęściej wypełnione sondy gruntowe, instalowane w orientacji pionowej lub poziomej. Zmienność temperatury gruntu (tym bardziej na dużej głębokości) jest niższa od powietrza, zatem sprawność energetyczna jest bardziej stabilna w trakcie trwania sezonu.
Energia cieplna pobierana z dolnego źródła ciepła jest przekazywana do czynnika chłodniczego, zamkniętego w szczelnym obiegu. W celu oddania zgromadzonej w nim energii do wody w układzie hydraulicznym, czynnik chłodniczy ulega sprężeniu i skropleniu. W taki sposób ciepło jest przekazywane do systemu ogrzewania i zbiornika na ciepłą wodę użytkową.
Jeżeli dostarczony przez producenta zestaw zakłada połączenie jednostki wewnętrznej z zewnętrznym agregatem za pomocą układu chłodniczego, to jest to pompa ciepła split. Montaż takiego rodzaju urządzenia wymaga posiadania uprawnień F-gazowych, zatem prac nie będzie mógł przeprowadzić samodzielnie. Jeżeli instalacją chcesz zająć się sam, powinieneś skierować uwagę na urządzenia w odmianie monoblokowej. W tym przypadku zewnętrzny agregat jest połączony bezpośrednio z instalacją hydrauliczną – do tego nie będą Ci potrzebne żadne uprawnienia.
Dostosowanie mocy urządzenia do potrzeb budynku
Bardzo ważną kwestią, na którą powinieneś zwrócić uwagę przy wyborze pompy ciepła jest poprawne dostosowanie mocy urządzenia do potrzeb energetycznych budynku. Skutkiem błędnego doboru mocy pompy może być:
- w przypadku urządzenia o zbyt małej mocy – niedogrzanie budynku wynikające ze zbyt małej mocy grzewczej i obniżenie komfortu termicznego jego mieszkańców.
- w przypadku urządzenia o zbyt wysokiej mocy – wystąpienie zjawiska zwanego taktowaniem. Polega ono na bardzo częstym włączaniu urządzenia na krótki okres czasu (nawet kilkanaście razy na godzinę). Taki tryb pracy znacznie obniża żywotność podzespołów i przyczynia się do zwiększenia ich awaryjności.
Aby poprawnie określić moc sprzętu potrzebna jest znajomość zapotrzebowania budynku na ciepło. Jeżeli jesteś właścicielem nowego domu, budowanego w ostatnich latach, wartość zapotrzebowania sprawdzisz w charakterystyce energetycznej, dołączonej do projektu budowlanego. W przeciwnym przypadku powinieneś zlecić przeprowadzenie audytu energetycznego i obliczenie zapotrzebowania przez firmę dysponującą specjalistycznym sprzętem i odpowiednim doświadczeniem. Przeprowadzenie audytu jest polecane również w przypadku, gdy charakterystyka energetyczna staje się nieaktualna np. w wyniku modyfikacji przeprowadzonych na etapie budowy (np. zmiana jakości okien lub grubości styropianu użytego do wykonania izolacji przegród zewnętrznych).
Wybór producenta sprzętu
Po sprawdzeniu zapotrzebowania na ciepło i oszacowaniu potrzebnej wydajności pompy, przyjdzie czas na przegląd dostępnych na rynku ofert producentów. Jak w przypadku każdego innego produktu, możesz zdecydować się na urządzenia tańsze lub droższe. Skutkiem wyboru urządzenia z dolnej półki cenowej i jakościowej mogą być:
- niższa sprawność energetyczna urządzenia, co skutkuje wyższymi kosztami eksploatacji
- niższa jakość i żywotność kluczowych podzespołów urządzenia (np. sprężarki)
- krótszy okres ochrony gwarancyjnej
Tańsze urządzenia pochodzą najczęściej od producentów z Chin. Te ze średniej i wyższej półki cenowej najczęściej produkowane są w krajach europejskich lub Japonii. Niektórzy z producentów pomp ciepła wykonują większość kluczowych podzespołów samodzielnie w ramach własnego łańcucha produkcyjnego. Przykładem jest japońskie Mitsubishi, które produkuje swoje własne sprężarki. Są one wykorzystywane również przez innych producentów, którzy nie produkują tych podzespołów w swoich fabrykach.
Dokonując wyboru producenta należy zwrócić również uwagę na okres ochrony gwarancyjnej i warunki, które muszą być spełnione do jej utrzymania. Producenci wyznaczają okres gwarancji osobno dla całości urządzenia i kluczowych podzespołów. Można spotkać się np. z gwarancją typu 3+3, która przewiduje 3-letnią ochronę dla całej pompy ciepła i dodatkowe 3 lata na sprężarkę. Utrzymanie gwarancji warunkuje często przeprowadzanie regularnych serwisów przez autoryzowanego serwisanta. Cenę serwisów powinieneś wziąć pod uwagę przy szacowaniu rentowności inwestycji i obliczaniu kosztów eksploatacji urządzenia.
Wybór firmy montażowej
Decydując się na zakup pompy ciepła powinieneś zwrócić również uwagę na koszt jej montażu. Ma to rzecz jasna znaczenie tylko wtedy, gdy prac instalacyjnych nie wykonujesz własnym sumptem. Jeżeli decydujesz się na skorzystanie z usług firmy instalacyjnej, warto umówić się z nią na przeprowadzenie tzw. usługi kompleksowej, polegającej na zakupie urządzenia i przeprowadzeniu jego montażu. Ten model pozwoli Ci zaoszczędzić nieco na podatku, co za tym idzie amortyzować część kosztów instalacyjnych.
Wybierając firmę instalacyjną powinieneś zwrócić uwagę co najmniej na:
- koszt wykonania usługi (byłoby dobrze, aby wycena zawierała osobne informacje o cenie sprzętu i cenie montażu)
- doświadczenie w branży – rosnąca popularność pomp ciepła powoduje, że ilość firm zajmujących się tą tematyką dynamicznie rośnie. Rzecz jasna nie każda z firm ma odpowiednie doświadczenie.
- opinie klientów – warto sprawdzić, na ile z jakości wykonywanych usług zadowoleni są klienci, którzy już korzystali z danej firmy
- zakres i czas gwarancji – pamiętaj, że gwarancja powinna obejmować nie tylko samo urządzenie, ale również połączenia hydrauliczne i szczelność układu wypełnionego czynnikiem chłodniczym.
Decydując się na wybór danej firmy możesz skorzystać Proheat.pl – wyszukiwarki instalatorów pomp ciepła. Serwisy tego typu tworzą bazę wykonawców działających w danych regionach Polski i pozwalają zaoszczędzić czas i pieniądze. Zestawiając z sobą kilka ofert na ten sam sprzęt i zakres prac, będziesz mógł wybrać instalatora, który zaoferował najniższą cenę.
